Günümüzde yürürlükte ve kullanılmakta ayrıca 29 Aralık 2009’dan beri zorunlu olan 2006/42/AB sayılı Makine Emniyet Yönetmeliğinin güncel ihtiyaçlara tam karşılık verememesi ve aşağıda belirtilen problemler nedeniyle revize edilmesine karar verilmiştir. ilgili öneri taslak dokümanı Avrupa Birliği Komisyonu tarafından 21.04.2021’de yayınlanmıştır.
- Problem
Mevcut yönetmelik acil durum teknolojileriyle gelen yeni riskleri tam olarak kapsamamaktadır.
- Problem
Geleneksel teknolojilerle ilgili güvenlik açıklarının olması ayrıca tanım ve kapsamdaki yetersizlikler olması
- Problem
Yüksek riskli makinelerle ilgili yetersiz öngörü nedeniyle tüm risklerin belirlenememesi
- Problem
Kağıt temelli dokümantasyondan dolayı yüksek çevre masraflarının oluşması (Kullanım kılavuzları , bakım kılavuzları, diğer bilgilendirme dokümanları vs)
- Problem
Avrupa Birliğindeki diğer ürün güvenlik mevzuatlarıyla arasında tutarsızlıklar olması
- Problem
Yorum farklılıklardan dolayı oluşan tutarsızlıklar
AB Komisyonu, yeni gereksinimlere ve gelişmelere adapte olmalarını sağlamak için hükümleri ve yönergeleri düzenli olarak kontrol etmektedir. Makine Emniyet Yönetmeliğinin, güvenlik seviyelerini daha iyi hale getirmek, güvenlik özelliklerini daha fazla hesaba katmak ve Endüstri 4.0 gibi teknolojik gelişmeleri takip etmek için güncellenmesi gerekmektedir. Önerilen revizyon:
- Makine Emniyet Yönetmeliği, ürün sağlığı ve güvenliğine ilişkin uyumlu AB mevzuatına uygun hale getirilmesi ve
- Dijitalleştirme sürecindeki teknik ilerlemeden kaynaklanabilecek zorlukların üstesinden gelinmesi.
Taslak şu anda İngilizce dilinde mevcuttur: “Avrupa Parlamentosu ve Makine Ürünleri Konseyi Yönetmeliği”. Başka dil sürümleri de eklenecektir. Taslak, 26 Nisan 2021 – 2 Ağustos 2021 tarihleri arasında Avrupa Birliği web sitesinde indirmek ve yorum yapmak için erişilebilir olacaktır.
Şu anda taslak halinde olan yeni AB Makine Yönetmeliği için planlanan bazı değişikliklerin bir özetini aşağıda bulabilirsiniz:
- Denetime tabi makineler: Denetime tabi makinelerin kataloğu genişletildi. Ayrıca, denetime tabi makineler söz konusu olduğunda, uyumlaştırılmış standartların uygulanmasıyla, üreticilerin uygunluk değerlendirme prosedürünü tamamen kendi başlarına gerçekleştirmeleri artık mümkün olmayacaktır.
- Ürün üzerinde yapılan önemli değişiklikler: Yönetmelik, makinelerde önemli bir değişikliğin tanımını ve bu tür bir değişikliğin yasal sonuçlarını içerecek şekilde genişletilmiştir. Makine güvenliği için, bir makine önemli değişikliklere tabi tutulursa veya makinenin yasal CE işareti hükümlerine uygunluğunu etkileyen değişiklikler yapılırsa bir uygunluk değerlendirme prosedürü gerekli olacaktır (Madde 14).
- Güvenlik komponentleri:Güvenlik Komponentlerinin tanımı artık bir emniyet işlevi sağlayan yazılımı da içermektedir (Madde 6).
- Dijital talimatlar:Üreticilerin dijital formda talimat vermelerine izin verilecektir. Müşterinin talep etmesi halinde imalatçı, talimatları kağıt formatında temin edecektir.
- Teknik spesifikasyonlar:Teknik spesifikasyonlara veya bunların bölümlerine uygunluk olması halinde de uygunluk varsayımı sağlanır (Madde 17).
Yapay zeka:
Komisyonun taslağı ile aynı zamanda yapay zekaya ilişkin AB yönetmeliğinin ayrı bir taslağı da yayınlandı . Bununla, yapay zeka ile tüm ürünleri ve bunların kullanımını kapsamayı amaçlanmaktadır. Ek güvenlik gereksinimlerine ihtiyaç duyulmamaktadır, sadece daha kesin bir tanıma yer verilecektir. Bunun arkasında, yapay zeka işlevlerinin etkilerinin halihazırda mevcut uygunluk değerlendirme prosedürleri ve amaçlanan kullanımın tanımı yoluyla kapsandığı düşüncesi yer almaktadır.
Sonraki adımlar:
Yorum süresi geçtikten sonra, planlanan değişiklikler Avrupa Konseyi ve Avrupa Parlamentosu’ndaki ortak karar prosedüründe çerçevesinde masaya yatırılacaktır.
Bu arada, düzenlemelerin artık her ülkede yerel mevzuata dahil edilmesine gerek yoktur ve bu nedenle AB Resmi Gazetesinde yayınlandığı andan itibaren geçerli olacaktır. Yapay zekaya ilişkin AB düzenlemeleri de, ortak karar prosedüründe müzakere edilecektir.
Planlanan geçiş düzenlemeleri:
AB Makine Yönetmeliği için geçiş düzenlemesi şu anda aşağıdaki gibidir (Madde 49/50): Yürürlüğe giriş tarihinden 30 ay sonra eski Makine Emniyet Yönetmeliği 2006/42/EC’den yeni AB Makine Yönetmeliğine geçiş yapılacaktır. Ancak, doğrudan piyasaya sürmek yerine mevcut kanuna göre makineleri piyasaya arz etmek için bir zaman sınırı olacaktır. Bu durumda distribütörler, eski Makine Emniyet Yönetmeliğine göre piyasaya doğru bir şekilde yerleştirilmiş olmasına rağmen, stoklarında bulunan malları arz edildikten bir yıl sonra artık pazarlamaya devam edemeyeceklerdir!
Sürecin Makine Emniyet Yönetmeliği kapsamındaki mevcut uyumlaştırılmış standartlarla nasıl işleyeceği henüz belli değildir. Planlanan güncellemelerden hangisinin yeni AB Makine Yönetmeliğinde yer alacağı da belirlenmemiştir. Bununla birlikte, makine üreticileri bundan sonra gelişmeleri daha dikkatli bir şekilde takip etmelidir.