Türkiye’nin ilk “İklim Kanunu” 20 Şubat 2025 tarihinde meclise sunuldu ve 26 Şubat TBMM Çevre Komisyonu tarafından kabul edildi. Bu teklif, iklim değişikliğiyle mücadelede kapsamlı bir çerçeve sunmayı ve Türkiye’nin uluslararası iklim taahhütlerini yerine getirmeyi amaçlamaktadır. Önümüzdeki süreçte İklim kanunun genel kurulda görüşülmesi ve yürürlüğe girilmesi beklenmektedir.
Peki nedir bu iklim kanunu, neleri içeriyor kısaca göz atalım.
2021 yılında Türkiye Paris Anlaşmasına taraf olarak, 2053 yılında karbon nötr hedefini açıklamıştı. Bu anlamda iklim değişikliği ile ilgili çeşitli adımlar atarak, iklim değişikliği ile mücadele etmek, sera gazı emisyonlarını azaltmak ve sürdürülebilir bir çevre politikası geliştirmek amacıyla ‘iklim Kanun’ oluşturulmuştur.
İklim Kanunu Nedir?
İklim kanun taslağı 20 Madde 2 Geçici Madde ve 3 farklı kanunda değişiklik içermektedir. Kanunun temel amacı, iklim değişikliğiyle mücadelenin daha sistematik ve etkili bir şekilde yapılmasını, Türkiye’nin uluslararası iklim taahhütlerinin yerine getirilmesini amaçlamaktadır.
İklim Kanunu ile Gelen Yenilikler Nelerdir?
İklim Kanunu teklifi;
İklim Değişikliği Başkanlığı’nın görev ve sorumlulukları: Kurumlar arası ve iklim politikalarının koordinasyonunda merkezi rol oynayacak Emisyon Ticaret Sistemi (ETS) Başkanlık tarafında kurularak tahsisatlarına dağıtımı gerçekleştirecek.
İl İklim değişikliği koordinasyon Kurulları kurulacak ve Kurulların çalışma usul esasları Bakanlık’ça belirlenecektir.
İklim değişikliğine uyum: Şehir, tarım, hayvancılık, gıda, yeşil alanları koruyan bir yaklaşım sergilenerek, sanayi sektöründe rekabet gücünün arttırılması amacıyla daha temiz daha verimli üretim sürecini destekleyerek güvence altına almayı hedeflemektedir.
Sera Gazı Emisyonlarını Azaltılması ve Emisyon Ticaret Sistemi
2030 ve 2053 yılları için belirlenen karbon azaltım hedefleri için, sektörlere zorunlu azalım yükümlülükleri getirilecek,
Türkiye Gümrük Bölgesinde İthal edilen ürünlerin gömülü sera gazı emisyonlarını ele almak için Sınırda Karbon Mekanizması kurulacak, raporlamalar zorunlu hale getirilecektir. İlgili raporlama, kapsam içerik Ticaret Bakanlığı tarafından belirlenecektir.
Türkiye Yeşil Taksonomi Kurulması ve Eğitim
Başkanlık, karbon finansal kaynakları yönlendirmeyi kolaylaştırmak üzere teşvik mekanizmaları geliştirmeyi hedeflemektedir. Ayrıca sıfır atık hedefi ile ürünlerin yeniden kullanımı, atıkların yan ürün, alternatif ham madde olarak kullanılması ve geri dönüşüm, geri kazanım ile elde edilen ürünlerin zorunlu kullanım oranları belirlenecek.
Kamuoyu farkındalığı ve bilinçlendirmeyi arttırmak amaçlı okul müfredatlarına iklim değişikliği ve yeşil dönüşüm konularında eğitim ve bilinçlendirme programları oluşturulacak.
Ulusal ve Yerel Eylem Planları Hazırlanması
Türkiye’nin iklim taahhütlerini içeren, Ulusal Katkı Beyanı, net sıfır emisyon hedefi ile ekonominin, şehirlerin, tarım ve gıda sektörlerinin iklim krizinden en az etkilenmesi için İklim Değişikliği Başkanlığı strateji ve eylem planları yayımlanacaktır.
Yayımlanan bu eylem planları, dönemsel olarak ulusal ölçekte hazırlanacak, uygulanacak ve uygulanması izlenecek.
Yerel iklim değişikliği eylem planları; her ilin bütüncül bir planı olacak şekilde vali koordinasyonunda; büyükşehirlerde büyükşehir belediyesi, diğer illerde il belediyesi ve il özel idaresi, ilgili kurum ve kuruluşların katılımıyla hazırlanacak veya hazırlatılacak. Karara bağlanmak üzere İl İklim Değişikliği Koordinasyon Kurulu’na sunulacaktır.
Bu bağlamda, geçtiğimiz hafta 11 Mart tarihinde 4 pilot il için Yerel iklim Değişikliği strateji ve Eylem Planları (2025-2030) yayımlanmıştır. Bu kapsamda seçilen pilot bölgeler
Konya, Muğla, Sakarya ve Samsun illeridir. İlgili eylem planlarına linkten ulaşabilirsiniz.
Kısaca iklim kanunu ile birlikte, iş dünyasında bulunan sektörler için, karbon ayak izi hesaplama ve raporlama, su verimliliği yönetimi, su ayak izi hesaplama, sürdürülebilirlik raporları, enerji verimliliği ve yeşil enerji yatırımları zorunlu hale gelecektir.
Siz de sürdürülebilirlik alanın da adım atmak fakat nereden başlayacağınıza karar veremiyorsanız SZUTEST’e başvurabilirsiniz. Daha verimli yarınlara adım atmak için info@szutest.com.tr adresinden bizimle iletişime geçin!