MYK ( Mesleki Yeterlilik Kurumu ) tarafından yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşlarınca, yetki kapsamlarında yer alan ulusal yeterlilik(ler)de tanımlanmış esaslara göre yürütülen ölçme değerlendirme faaliyetleri sonucunda başarılı olan bireyler için düzenlenen ve bireyin söz konusu ulusal yeterlilikte belirtilen öğrenme kazanımlarına (bilgi, beceri ve yetkinlik) sahip olduğunu gösteren belgelerdir.
Ulusal yeterlilik sistemi orta ve uzun vadede işsizliğin azalması, istihdamın gelişmesi, verimlilik ve rekabet gücünün artmasıyla ülke ekonomisinin güçlenmesine katkı sağlar. Nitelikli ve belgeli işgücü istihdamının artması daha kaliteli ürün ve hizmet sunumunu yaygınlaştırarak yaşam standartlarımızın yükselmesini de destekler.
Bireyler için Avantajlar,
Ulusal yeterlilikler temel alınarak yapılan ölçme değerlendirme sonucunda alınan belge, kişiye bir işe başvururken sahip olduğu bilgi, beceri ve yetkinlikleri sergileme olanağı vermektedir.
Ulusal yeterlilikler yaygın ve informal öğrenmenin tanınmasına imkan verdiği için bireyler kişisel gelişimlerini daha çeşitli ve esnek yollarla sağlayabilirler. Mesleki ilerleme yolları daha açık hale geldiğinden kariyer hareketliliği desteklenmektedir.
İşverenler için Avantajlar,
İşverenler mesleğin gerektirdiği nitelikli ve belgeli iş gücüne daha kolay ulaşabilmekte ve teşvik imkânlarından yararlanabilmektedir.
İşin gerektirdiği bilgi ve becerilere sahip, değişen koşullara ayak uydurabilen kişilerin istihdam edilmesi işverenin rekabet gücünü artırmakta, doğru insan kaynağı planlaması ile zaman ve para kaybı engellenmiş olmaktadır.
Nitelikli iş gücü istihdamının yaygınlaştırılması, tüketiciye sunulan ürün ve hizmetin kalitesinin artmasına katkıda bulunmaktadır.
Mesleki yeterlilik kurumu tarafından yetkilendirilen bazı kuruluşlar bu belgenin verilmesiyle ilgili operasyonu yürütür. Türk Akreditasyon Kurumu tarafından onaylanmış olan SZUTEST de bu kuruluşlardan biridir.
Peki süreç nasıl ilerler?
Bu belgeyi almak isteyen çalışan, önce hangi alanda alacağına karar verir. Ardından bu alanda belgelendirme yapan bir kurum bünyesinde sınava girer. Bu sınav sonucuna göre belgeyi almaya hak kazanır ya da kazanmaz. Ulusal yeterliliklere göre yürütülen teorik ve performansa dayalı sınavlarda başarılı olan adaya MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi ve aynı format dâhilinde taşınabilir cüzdan tipi MYK Mesleki Yeterlilik Kimlik Kartı düzenlenir. Meslek grubuna göre Mesleki Yeterlilik Belgesini sunan kuruluşlar da farklılık gösterir.
Örnek vermek gerekirse; SZUTEST şu an Asansör Bakım ve Onarımcısı Seviye 3 ve 4, Asansör Montajcısı Seviye 3 ve 4, Çelik Kaynakçısı Seviye 3, Doğalgaz Çelik Boru Kaynakçısı Seviye 3, Alüminyum Kaynakçısı Seviye 3 ulusal yeterliliklerinde personel belgelendirme yapabilmektedir.
İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı 4 Nisan 2015 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunda kabul edilerek 6645 sayılı kanun numarası ile yasalaştı. Kanun 5544 sayılı Mesleki Yeterlilik Kurumu Kanununda da önemli değişiklikler yaptı.
Bu değişikliklerin en önemlilerinden biri şüphesiz çalışma ve iş dünyasını yakından ilgilendiren belge zorunluluğu getirilen meslekler olmuştur. Kanuna göre; “Tehlikeli ve çok tehlikeli işlerden olup, Mesleki Yeterlilik Kurumu tarafından standardı yayımlanan ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca çıkarılacak tebliğlerde belirtilen mesleklerde, tebliğlerin yayım tarihinden itibaren on iki ay sonra Mesleki Yeterlilik Kurumu Kanununda düzenlenen esaslara göre Mesleki Yeterlilik Belgesine sahip olmayan kişiler çalıştırılamayacaktır.”
3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanununa göre ustalık belgesi almış olan kişiler ile Milli Eğitim Bakanlığına bağlı mesleki eğitim okullarından ve üniversitelerin mesleki ve teknik eğitim veren okul ve bölümlerinden mezun olup diplomalarında veya ustalık belgelerinde belirtilen bölüm, alan ve dallarda çalıştırılanlar için MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi şartı aranmaz.
Bakanlıkça yayımlanan tebliğlerle belge zorunluluğu getirilmiş mesleklerde “kurs bitirme belgesi, katılım belgesi, yetki belgesi, sertifika, bağımsız işyeri açma belgesi, çıraklık veya kalfalık belgesi” çalışma şartını karşılamamaktadır. Söz konusu kişilerin çalıştırılabilmesi için ulusal yeterliliklerde belirtilen teorik ve performansa dayalı sınavlara girerek MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi almaları gerekmektedir.
Tehlikeli ve çok tehlikeli işlerden olup, Bakanlıkça çıkarılacak tebliğlerde belirtilen mesleklerde, 5544 sayılı Meslekî Yeterlilik Kurumu Kanunu kapsamında yetkilendirilmiş sınav ve belgelendirme kuruluşlarının gerçekleştireceği sınavlarda başarılı olan kişilerin 31/12/2021 tarihine kadar belge masrafı ile sınav ücreti İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanmaktadır.
Sınav ve Belgelendirme Ücret İadesi Teşviki ile İlgili Bilinmesi Gerekenler