Makineler, yapı malzemeleri, asansörler, medikal cihazlar gibi çok sayıda ürünün üzerinde CE etiketi görüyoruz. Özellikle Avrupa Birliği ülkelerinden gelen veya bu ülkelere ihraç edilen ürünlerde rastladığımız bu etiket ne anlama geliyor?
Fransızca “Conformie Européenne” (“Avrupa’ya uygunluk”) ifadesinin kısaltması olan CE işareti ürünün Avrupa Topluluğu standartları ve mevzuatıyla uyumlu olduğunu ifade eder. Makineler özelinde bahsedecek olursak; bu standartlar 2006/42/AT Makine Yönetmeliği içerisinde belirlenmiş olup makineleri, değiştirilebilir ekipmanı, güvenlik aksamlarını, kaldırmaya yardımcı teçhizatı, zincirleri, halat ve kayışları, mekanik aktarma tertibatlarını ve kısmen tamamlanmış makinaları kapsayan sağlık, güvenlik ve çevreye ilişkin düzenlemeleri. Yangın riski, gürültü seviyesi, zararlı maddelerin salımı, radyasyon ve elektrik tertibatı gibi konuları bu yönetmelik içerisindeki düzenlemelerden bazıları olarak sayabiliriz. 2006/42/AT yanı sıra, ürünlerin, Avrupa Komisyonu’nun öngörmüş olduğu, ilgili AB Harmonize standartlara (örneğin ISO 14118:2018) uyumlu olması beklenir.
Ürünün belirli standartlarla uyumlu olduğunu göstermesine karşın CE işaretini bir kalite belgesi olarak göremeyiz. Zira bu işaret ürünün standartlar yanı sıra mevzuata uyumlu olduğunu da ifade eder ve AB pazarına giriş için bir ön koşuldur.
Makinelerin (2006/42/AT Yönetmeliği kapsamına girenler) CE işareti taşıyabilmesi için piyasaya sürülmeden önce yukarıda bahsetmiş olduğumuz standartlara uygunluğunu kanıtlayan test ve muayene süreçlerinden geçmesi; ürünle ilgili teknik dosyanın, kullanım talimatının ve AT Uygunluk Beyanı’nın hazırlanmış olması gerekiyor. Yönetmelik içerisinde riskli olarak nitelendirilen 23 kategoriden birine ait olan (örn. elektrikli testereler, yeraltı iş makineleri, araç asansörleri vb.) ürünlerinse uygunluk değerlendirme prosedürüne tabi tutulmaları öngörülüyor. Ancak bu prosedürün Avrupa Birliği tarafından atanan, TÜRKAK onaylı kuruluşlar tarafından yapılması gerektiğini önemle not edelim.
Rekabet koşullarının gittikçe ağırlaştığı günümüz dünyasında maliyetin yanı sıra coğrafi konum ve gün geçtikçe sıkılaşan yasal düzenlemelere uyum gibi unsurlar da öne çıkıyor. Bu koşullar altında ürününüzü Türkiye’nin yanı başında olan AB’ye veya Avrupa Ekonomik Alanı (AB ülkeleri + İzlanda, Norveç ve Lihtenştayn) içerisinde yer alan ülkelerinden birine ihracat etmeyi planlıyorsanız, CE işaretini taşıyor olması şart. Ülkemizin en büyük ihracat partnerinin AB olduğunu (% 40’ın üzerinde) ve rekabet halinde olduğumuz AB makine üretim sektörünün Dünya pazarının üçte birine hakim olduğunu göz önüne aldığımızda bu işaret daha da önem kazanıyor. CE, ayrıca, marka algısı bakımından da önemli bir avantaj sağlıyor. Söz gelimi, kullanıcı güvenliği, çevre duyarlılığı ve insan sağlığı gibi konularda son derece yüksek standartlara sahip olan AB pazarına uygun bir ürün sunuyor olmak farklı coğrafyalarda da avantaj sağlayacaktır.