Hatırlanacağı üzere Enerji Bakanlığı 2011 yılı Ekim ayında “Enerji Kaynaklarının ve Enerjinin Kullanımında Verimliliğin Artırılmasına Dair Yönetmelik”i yayınlamıştı. 5627 sayılı Enerji Verimliliği Kanunu’nun uygulanması amacıyla hazırlanan bu yönetmelik aşağıdaki unsurları kapsıyordu:
- Enerji verimliliğine yönelik hizmetlerde üniversitelerin, meslek odalarının ve enerji verimliliği danışmanlık şirketlerinin yetkilendirilmesi
- Enerji yönetimi uygulamaları,
- Enerji verimliliği ile ilgili eğitim ve sertifikalandırma faaliyetleri
- Etüt ve projeler, projelerin desteklenmesi ve gönüllü anlaşma uygulamaları,
- Talep tarafı yönetimi,
- Elektrik üretiminde, iletiminde, dağıtımında ve tüketiminde enerji verimliliğinin artırılması,
- Termik santrallerin atık ısılarından yararlanılması,
- Açık alan aydınlatmaları, biyoyakıt ve hidrojen gibi alternatif yakıt kullanımının özendirilmesi
Bakanlık geçtiğimiz günlerde bu yönetmelikte bir dizi değişikliğe gitti. Söz konusu değişiklikleri içeren ve 25 Ocak Cumartesi günü yayınlanan Enerji Kaynaklarının ve Enerjinin Kullanımında Verimliliğin Artırılmasına Dair Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelikte öne çıkan en önemli unsurladan birisi ISO 50001 zorunluluğu. Bu çerçevede, ticari ve hizmet binaları, sanayi tesisleri, organize sanayi bölgeleri gibi pek çok alan için TS EN ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemi kurma zorunluluğu getiriliyor. Yönetmelik bunun yanı sıra; enerji verimliliği hizmetlerinde yetkilendirmeler, zorunlu enerji etüdleri, eğitimler, ve binalarda enerji yönetimi gibi çok sayıda alanda değişiklik içeriyor.
ISO 50001 Zorunluluğu
Yönetmeliğin 8. Maddesinde yapılan değişiklikle, enerji yöneticisi görevlendirmekle yükümlü kamu binaları, ticari ve hizmet binaları, elektrik üretim tesisleri ile endüstriyel işletmeler ve enerji yönetim birimi kurmakla yükümlü organize sanayi bölgeleri ile endüstriyel işletmeler TS EN ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemini kurmak belgelendirmekle yükümlü hale getiriliyor. Ayrıca söz konusu kurum, kuruluş ve işletmeler, kurulacak bu sisteminin güncel tutulmasından da sorumlu olacak.
ISO 50001 güvenlik, üretim, verimlilik ve çevresel etki gibi konuların tümünü dikkate alarak enerjinin en etkin kullanımını öngören bir enerji yönetim sistemi standardı olarak tanımlanabilir. Kurulacak yönetim sistemi şirketlerde alınacak ilgili tedbirler yoluyla enerji tüketimini en aza indirmeyi amaçlıyor. Bu çerçevede, enerji performans göstergeleri ortaya konuyor; enerji performansını artırmaya yönelik önlemler belirleniyor ve bu önlemler önceliklendirilip izleniyor.
Atık Isı Geri Kazanımı
Yönetmeliğin kapsamı tanımlayan 2. Madde içerisinde yer alan atık ısılarından yararlanılması konusu termik santrallerle sınırlıyken diğer sektörlerde faaliyet gösteren tesisleri de kapsayacak şekilde daha geniş bir ifadeyle tanımlanıyor.
Yetki Belgeleri
Enerji verimliliği hizmetleri sağlayacak şirketlere ve uygulamalı eğitim yapmak veya bu konuda şirketleri yetkilendirebilmeleri için üniversitelere ve meslek odalarına verlilen yetki belgelerinin süresi 5 yılla sınırlanıyor. Öte yandan sanayi sektöründe enerji verimliliği hizmetleri için verilen yetkiler artık elektrik iletim ve dağıtım hizmetlerini de kapsıyor. Ayrıca, birden fazla alt sektör için yetki belgesi almak veya mevcut yetki belgesini bu çerçevede genişletmek mümkün.
Enerji Yönetimi
Yönetmeliğin 9. Maddesi yıllık enerji tüketimi 500 TEP ve üzeri veya toplam inşaat alanı 20 000 metrekare ve üzeri olan ticari binalar ve hizmet binalarında çalışanlar arasından enerji yöneticisi sertifikasına sahip birisinin enerji yöneticisi olarak görevlendirilmesini, mümkün olmadığı hallerde ise, enerji yöneticileri veya şirketler ile sözleşme yapılmak suretiyle hizmet alınmasını öngörüyordu. Yapılan değişiklikle sözleşme yapılarak alınacak enerji yönetimi hizmetlerini enerji yöneticisi başına üç bina ile sınırlandırılıyor. Bir başka deyişle, artık bir enerji yöneticisi 3ten fazla bina ile ilgilenemeyecek.
Enerji Etütleri
Yönetmeliğin yeni halinde enerji etüdü yaptırma zorunluluğu yıllık enerji tüketimi 500 TEP’in üzerinde olan ticari binalar ve hizmet binalarını kapsayacak şekilde genişletiliyor. Ancak enerji etüdü yaptırma sıklığı 4 yıldan 7 yıla çıkarılıyor. Öte yandan 2019 yılında tamamlanması gereken zorunlu etütler için ise bir defaya mahsus olmak üzere 2020 yılı sonuna kadar ek süre tanınıyor. Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarih itibariyle etüt zorunluluğu getirilen endüstriyel işletmelerin ise etütlerini en geç 3 yıl içinde tamamlamaları gerekiyor.
Özel sektöre getirilen zorunlu etütler yanı sıra, Bakanlık gerekli görürse sektör veya alt sektörlerde tasarruf potansiyeli ile enerji verimliliğinin artırılmasına yönelik tedbirleri, bunların fayda ve maliyetlerini belirlemek üzere etütler yaptırabilecek.
Eğitimler
Değişen yönetmelik içerisindeki bir diğer konu ise eğitimleri içeriyor. Bakanlık tarafından düzenlenen etüt – proje eğitimlerine bir yenisi, “ölçe ve doğrulama” eğitimi ekleniyor. Bakanlığın bu alanda eğitim, sınav ve sertifikalandırma programları düzenletmesi öngörülüyor.
