CE Markası taşıyacak bitümlere ve bitümlü bağlayıcılara uygulanması gereken testler nelerdir?
Bu soruyu her bir standart için ayrı ayrı ele almak ve cevaplamak gerekir.
EN 12591 Bitüm ve Bitümlü Bağlayıcılar için standardın tanımladığı testler aşağıdaki şekildedir;
- EN 1426 – Penetrasyon Testi
- EN 1427 – Yumuşama Noktası
- EN 12607-1 – Sertleşme Direnci (163 0 C ‘de)
- EN 12607-2 – Sertleşme Direnci (120 0 C ‘de)
- EN ISO 2592 – Parlama Noktası
- EN 12592 – Çözünürlük
Ayrıca bölgesel gereksinimleri karşılamak adına aşağıdaki testler de gerekli olabilmektedir;
- EN 12595 – Kinematik Viskozite
- EN 12596 – Dinamik Viskozite
- EN 12593 – Fraass Kırılma/Kesilme Noktası
EN 13924 Özel kaplama sınıfı bitümler için standardın tanımladığı testler aşağıdaki şekildedir;
- EN 1426 – Penetrasyon Testi
- EN 1427 – Yumuşama Noktası
- EN 12596 – Dinamik Viskozite
- EN 12607-1 – Sertleşme Direnci (163 0 C ‘de)
- EN 12595 – Kinematik Viskozite
- EN 12593 – Fraass Kırılma/Kesilme Noktası
- EN ISO 2592 – Parlama Noktası
- EN 12592 – Çözünürlük
EN 14023 Polimer modifiye bitümler için standardın tanımladığı testler aşağıdaki şekildedir;
- EN 1426 – Penetrasyon Testi
- EN 1427 – Yumuşama Noktası
- EN 12607-1 – Sertleşme Direnci
- EN ISO 2592 – Parlama Noktası
Ve aşağıdaki 3 metottan biri;
- EN 13589 – Çekme özelliklerinin duktilometre metoduyla tayini
- EN 13588 – Sarkaç deneyi ile kohezyonunun tayini
- EN 13587 – Çekme deney yöntemiyle çekme özelliklerinin belirlenmesi
Ayrıca bölgesel gereksinimleri karşılamak adına aşağıdaki testler de gerekli olabilmektedir;
- EN 12593 – Fraass Kırılma/Kesilme Noktası
- EN 13398 – Modifiye bitümün elastik geri kazanımının belirlenmesi
EN 15322 Katbek ve inceltilmiş bitümlü bağlayıcılar için standardın tanımladığı testler aşağıdaki şekildedir;
Bu standarda göre 4 farklı ürün ve bu ürünlerle ilgili farklı test gereksinimleri tanımlanmıştır;
1-) Fm – Mineral Kaynaklı Bitümler için;
- EN 13358 Damıtma özelliklerinin tayini
- EN 15626 Suya daldırma deneyi ile parçacıklı bitümlü bağlayıcıların yapışabilirliğinin tayini
Ve aşağıdaki metotlardan bir tanesi
- EN 12846-2 Akışlı viskozimetre ile bitüm emülsiyonlarının akış süresinin tayini
- EN 13302 Döner masura kullanılarak bitümlü bağlayıcıların dinamik viskozitesinin tayini
2-) Fv – Bitkisel Kaynaklı Bitümler için;
- EN 15626 Suya daldırma deneyi ile parçacıklı bitümlü bağlayıcıların yapışabilirliğinin tayini
- EN 1427 – Yumuşama Noktası
Ve aşağıdaki metotlardan bir tanesi
- EN 12846-2 Akışlı viskozimetre ile bitüm emülsiyonlarının akış süresinin tayini
- EN 13302 Döner masura kullanılarak bitümlü bağlayıcıların dinamik viskozitesinin tayini
3-) Geri dönüştürülmüş(artık) bağlayıcılar için;
- EN 1426 – Penetrasyon Testi
Aşağıdaki 3 metottan uygun olanı;
- EN 1427 – Yumuşama Noktası
- EN 12596 – Dinamik Viskozite
- EN 12595 – Kinematik Viskozite
Ve ayrıca aşağıdaki 3 metottan uygun olanı;
- EN 13588 – Sarkaç deneyi ile kohezyonunun tayini
- EN 13587 – Çekme deney yöntemiyle çekme özelliklerinin belirlenmesi
- EN 13589 – İşlem görmüş bitümlerin çekme özelliklerinin duktilometre metoduyla tayini
4-) Uzun Dönemli Yaşlandırılmış Bağlayıcılar için;
- EN 1426 – Penetrasyon Testi
Aşağıdaki 3 metottan uygun olanı;
- EN 1427 – Yumuşama Noktası
- EN 12596 – Dinamik Viskozite
- EN 12595 – Kinematik Viskozite
Ve ayrıca aşağıdaki 3 metottan uygun olanı;
- EN 13588 – Sarkaç deneyi ile kohezyonunun tayini
- EN 13587 – Çekme deney yöntemiyle çekme özelliklerinin belirlenmesi
- EN 13589 – İşlem görmüş bitümlerin çekme özelliklerinin duktilometre metoduyla tayini
Ülkemizde Bitüm ve bitümlü bağlayıcılara CE Markası iliştirilmesi ile ilgili güncel durum
Bilindiği üzere, ülkemizdeki tek kaplama sınıfı bitüm üreticisi Türkiye Petrol Rafinerileri A.Ş.’dir. Szutest olarak TÜPRAŞ’ın, hem EN 12591 hem de EN 15322 standartlarına göre ürettiği bitümlü bağlayıcıların belgelendirmesini gerçekleştirmekteyiz.
Öte yandan, yurtdışından özellikle Ortadoğu’dan ülkemize belirli bir miktarda Bitüm ithal edilmektedir. O bölgede üretim yapan kuruluşlar da aynı şekilde CE işaretlemesine tabiidir.
